Trong lĩnh vực hóa học, hydroxyl biểu thị sự kết hợp giữa một nguyên tử oxy và một nguyên tử hydro thông qua liên kết cộng hóa trị. Nó tồn tại dưới ba dạng: nhóm hydroxyl trong các hợp chất hữu cơ, gốc hydroxyl tự do và dạng ion.
Gốc hydroxyl (•OH) là một dạng gốc tự do với khả năng phản ứng cao, tồn tại rất ngắn, tạo thành phần trọng yếu trong hóa học liên quan đến gốc này. Trong cơ thể sống, chu kỳ bán rã của gốc hydroxyl tự do cực kỳ ngắn, chỉ khoảng 10−9 giây, điều này khiến nó trở thành một chất có độ nguy hiểm cao.
Gốc hydroxyl (•OH) không thể bị loại trừ thông qua các phản ứng enzym, vì điều này cần gốc phải khuếch tán qua hệ thống enzym. Nhờ vào sự khuếch tán chậm hơn rất nhiều so với chu kỳ bán rã của nó, gốc này sẽ phản ứng với bất kỳ hợp chất oxy hóa nào có mặt gần.
Gốc này có thể gây tổn hại gần như mọi loại phân tử lớn: từ cacbohydrat, đến axit nucleic (có thể gây đột biến), các lipid (tạo ra perôxít hóa lipid) và amino acid (ví dụ như chuyển hóa phenylalanin thành m-tyrosin và o-tyrosin).
Tìm hiểu thêm Bí Quyết Phục Hồi Cơ Bắp Hiệu Quả Sau Khi Tập Luyện
Phương pháp duy nhất để bảo vệ các cấu trúc tế bào thiết yếu là sử dụng chất chống oxy hóa. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bao gồm các loại rau có màu sắc sặc sỡ, ngũ cốc nguyên hạt, thảo mộc, trái bơ, quả lựu, khoai tây, khoai lang, cà phê, trà xanh, nho, cà chua… Đặc biệt, hydro là một phân tử có tác dụng như một chất chống oxy hóa hiệu quả trong việc bảo vệ tế bào mà không gây ra tác dụng phụ.